Cảm xúc và phản ứng trước sự mất mát lớn

Đau buồn là một tiến trình cần thiết để giúp một người điều chỉnh trước sự mất mát, một phản ứng bình thường khi mất đi một ai đó hoặc điều gì đó quan trọng trong cuộc sống. Không có kịch bản nào về việc đau buồn diễn ra như thế nào hay trong bao lâu, và mỗi người phản ứng trước sự mất mát ở nhịp độ của riêng họ. Nhưng tất cả những người trải qua sự mất mát lớn đều có cùng những cảm xúc và tâm trạng phổ biến, tất cả đều là bình thường.

Những cảm xúc thường thấy khi đau buồn

Buồn rầu

• Buồn rầu là phản ứng phổ biến nhất, đôi khi được thể hiện qua việc khóc

Giận dữ

• Thường xuyên cảm thấy và thường là một trong những cảm xúc khó hiểu nhất
• Sự giận dữ ngoài mức kiểm soát có thể dẫn tới sự đau buồn phức tạp
• Khi có khuynh hướng nội tâm, sự giận dữ có thể gây trầm cảm hoặc cảm giác muốn tự tử
• Sự giận dữ đến từ hai nguồn chính:
  • Cảm giác thất vọng rằng đã không ngăn chặn được cái chết
  • Phản ứng thoái lui hoặc giống trẻ con hơn trước cảm giác bị bỏ rơi
• Một người mới mất người thân có thể đổ lỗi cho người khác về cái chết để lý giải cho sự mất mát hoặc để chứng tỏ rằng đáng lẽ đã ngăn được cái chết

Tội lỗi

Lo lắng

• Sự lo lắng này càng lớn và càng dai dẳng, thì càng cần nhiều sự trợ giúp từ bên ngoài để vượt qua phản ứng đau buồn.
• Nguồn gốc của sự lo lắng:
  • Nỗi sợ về việc không thể chăm sóc cho chính mình
  • Sự nhận thức về cái chết của chính mình

Mệt mỏi

• Chán nản và mệt mỏi là cảm giác thường xảy ra và biểu hiện qua sự thờ ơ và lãnh đạm.

Sốc

• Có thể xảy ra trong cả trường hợp là cái chết đột ngột và biết trước

Cô đơn

Bất lực

Mong mỏi người đã khuất

Nhẹ nhõm

• Thường gặp khi người quá cố đã phải chịu đựng đau đớn trước khi chết
• Cảm giác tội lỗi có thể sẽ xuất hiện sau cảm giác nhẹ nhõm

Chết lặng

Những cảm giác thể chất thường gặp khi đau buồn

• Cảm thấy dạ dày trống rỗng hoặc mất cảm giác ngon miệng
• Tức ngực hoặc cổ họng
• Mệt mỏi, mất ngủ
• Quá nhạy cảm với tiếng ồn hoặc dễ cáu gắt 
• Thở dài nặng nề và thường xuyên
• Dễ khóc
• Khó thở, khô miệng, cơ bắp thiếu sức lực

Những ý nghĩ thường xảy ra khi đau buồn

Không tin vào sự thật

• Phản ứng điển hình khi mới biết về cái chết của người thân yêu
• Cảm giác giải thể nhân cách (cảm thấy dường như không gì là có thật)

Nhầm lẫn

• Khó tập trung
• Mất khả năng tổ chức suy nghĩ

Hay quên

Ưu tư

• Không ngừng nghĩ về người đã khuất và/hoặc cách đưa người đã khuất quay trở lại

Ảo giác (cảm thấy sự hiện diện của người đã khuất)

• Qua hình ảnh và âm thanh

Những hành vi thường gặp khi đau buồn

• Thay đổi khẩu vị và thói quen giấc ngủ
• Hành vi đãng trí hoặc hoạt động quá mức, không ngừng nghỉ
• Thu mình khỏi xã hội hoặc tránh những thứ gợi nhắc về người đã mất
• Mơ thấy người đã khuất
• Tìm kiếm và gọi người đã khuất quay trở về
• Thở dài, khóc, thăm những nơi hoặc mang theo/giữ gìn những vật kỷ niệm của người đã khuất