Theo Joseph Shega, MD, Giám đốc y tế, VITAS Healthcare
Khi người thân mắc bệnh tình nghiêm trọng và việc chăm sóc chữa trị không còn mang lại hiệu quả thì cảm giác trăn trở và lo lắng về những thay đổi sắp tới khi bệnh tình trở nặng và khi người thân tiến gần đến giai đoạn cuối đời là điều hoàn toàn tự nhiên và dễ hiểu. Việc biết được điều gì sẽ đến và cách quý vị có thể hỗ trợ người thân trong khoảng thời gian khó khăn này có thể giúp quý vị chuẩn bị tốt hơn.
Sau khi người thân của quý vị đã được giới thiệu đến nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc cuối đời, nhóm chăm sóc y tế liên ngành sẽ tiến hành hỗ trợ bằng nhiều cách:
- Chia sẻ kiến thức: Nhóm chăm sóc y tế có thể hỗ trợ quý vị chuẩn bị cho những thay đổi về thể chất và tinh thần mà người thân của quý vị có thể trải qua.
- Hướng dẫn lâm sàng: Một số triệu chứng có thể cho thấy sự cần thiết phải chuyển sang cấp độ chăm sóc cao hơn. Nhóm chăm sóc y tế luôn sẵn sàng 24/7/365 và có thể hướng dẫn quý vị khi cần.
- Đưa ra lời khuyên y tế: Nhóm chăm sóc y tế có thể đưa ra lời khuyên về cách giữ cho người thân của quý vị thoải mái dựa vào những biểu hiện triệu chứng của họ.
- Hỗ trợ tinh thần: Nhóm chăm sóc y tế có thể hỗ trợ quý vị vượt qua tình trạng đau buồn dự đoán. Dịch vụ tang chế và giảm nhẹ đau buồn kéo dài trong tối đa 13 tháng sau khi người thân của quý vị qua đời.
Các gia đình thân mến, hãy tìm hiểu thêm về chăm sóc cuối đời:
Các cột mốc giai đoạn cuối đời
Giai đoạn cuối đời là quá trình tự nhiên, nhưng thời gian và các dấu hiệu của mỗi bệnh nhân thì khác nhau. Mốc thời gian của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết rõ ràng và đầy cảm thông để giúp quý vị vượt qua hành trình cuối đời với sự thấu hiểu và bình an:
- Những tháng trước khi qua đời
- Những tuần trước khi qua đời
- 4-6 ngày trước khi qua đời
- 2-3 ngày trước khi qua đời
- Dưới 2 ngày trước khi qua đời
Những tháng trước khi qua đời
Ở giai đoạn này, bệnh nhân có thể cảm thấy chán ăn, ngủ nhiều hơn, có cảm xúc lẫn lộn với môi trường xung quanh, tăng cảm giác đau và buồn nôn, cùng với tình trạng sụt cân rõ rệt. Những thay đổi về tinh thần có thể khiến bệnh nhân sống thu mình hơn, giảm hoạt động, giảm giao tiếp và suy ngẫm về bản thân.
| Những triệu chứng cần theo dõi | Điều quý vị có thể làm |
|---|---|
| Chán ăn |
|
| Ngủ nhiều hơn |
|
| Gia tăng những cảm xúc lẫn lộn |
|
| Đau và buồn nôn nhiều hơn |
|
| Tăng nguy cơ nhiễm trùng |
|
| Giảm cân rõ rệt |
|
Những tuần trước khi qua đời
Khi đến gần giai đoạn cuối đời, các dấu hiệu mệt mỏi cực độ, lú lẫn và sống thu mình trở nên rõ rệt hơn. Bệnh nhân có thể suy ngẫm về cuộc đời và tập trung vào việc lập kế hoạch tang lễ, những việc này thể hiện tâm trạng cảm xúc của họ.
| Những triệu chứng cần theo dõi | Điều quý vị có thể làm |
|---|---|
| Muốn ngủ nhiều hơn |
|
| Dừng ăn hoàn toàn |
|
| Gia tăng cảm giác bất an |
|
| Cảm thấy khó thở hơn bình thường |
|
| Lú lẫn hơn |
|
| Gặp ảo giác nhiều hơn |
|
| Thay đổi trong dấu hiệu sinh tồn |
|
4-6 ngày trước khi qua đời
Giai đoạn này xảy ra từ bốn đến sáu ngày trước khi qua đời. Đặc trưng của giai đoạn này là các triệu chứng về tinh thần và thể chất ngày càng trầm trọng.
| Những triệu chứng cần theo dõi | Điều quý vị có thể làm |
|---|---|
| Các dấu hiệu sinh tồn bất thường |
|
| Suy giảm ý thức |
|
| Khó nuốt |
|
2-3 ngày trước khi qua đời
Giai đoạn hấp hối sẽ bắt đầu khi còn khoảng hai đến ba ngày trước khi qua đời. Các triệu chứng phổ biến bao gồm tình trạng không phản ứng và huyết áp giảm đáng kể, báo hiệu cái chết đang đến gần.
| Những triệu chứng cần theo dõi | Điều quý vị có thể làm |
|---|---|
| Bệnh nhân nằm liệt giường, mất khả năng vận động và biểu hiện dấu hiệu bệnh di căn |
|
| Da xanh xao |
|
| Giảm phản ứng với kích thích thị giác |
|
| Sụp rãnh mũi má |
|
| Cổ duỗi quá mức |
|
| Thở kiểu Cheyne-Stokes |
|
| Đồng tử không phản ứng |
|
| Giảm khả năng đáp lại lời nói |
|
Dưới 2 ngày trước khi qua đời
Vào những giờ cuối đời, bệnh nhân biểu hiện những dấu hiệu lâm sàng cụ thể báo hiệu cái chết đang đến gần.
| Những triệu chứng cần theo dõi | Điều quý vị có thể làm |
|---|---|
| Tiếng khò khè hấp hối |
|
| Ngưng thở |
|
| Thở bằng miệng kèm theo hàm cử động |
|
| Lượng nước tiểu giảm |
|
| Mất mạch ở động mạch quay |
|
| Không đóng được mí mắt |
|
| Tiếng thở rên từ dây thanh quản |
|
| Sốt |
|
Các dấu hiệu lâm sàng dựa trên nghiên cứu về những bệnh nhân ung thư nhưng có thể là biểu hiện chung cho các nguyên nhân tử vong khác (ví dụ: bệnh tim, bệnh phổi giai đoạn cuối, nhiễm trùng huyết và bệnh mất trí nhớ). Danh sách này không đầy đủ nhưng đã bao gồm một số dấu hiệu phổ biến nhất trong giai đoạn cuối đời.