Chăm sóc giảm nhẹ là gì?
Chăm sóc giảm nhẹ là hình thức chăm sóc mang lại sự thư thái trước các triệu chứng xuất phát từ bệnh tật hoặc chấn thương.
So với chăm sóc chữa bệnh, được thực hiện với mục tiêu chữa khỏi bệnh, chăm sóc giảm nhẹ có mục đích giúp bệnh nhân thoải mái hơn. Chăm sóc giảm nhẹ được định nghĩa là "khiến cho căn bệnh hay triệu chứng của nó bớt nghiêm trọng hoặc khó chịu mà không phải loại bỏ nguyên nhân". Chăm sóc giảm nhẹ sẽ giảm bớt hoặc "giảm nhẹ" các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Hầu như ai cũng từng sử dụng thuốc giảm nhẹ với công dụng chính là chăm sóc an ủi tạo sự thoải mái, kiểm soát triệu chứng và giảm đau.
Nếu quý vị bị gãy xương, bác sĩ sẽ điều trị bằng cách bó bột để cố định xương rồi kê thuốc để kiểm soát cơn đau nhằm giúp quý vị cảm thấy thoải mái. Bó bột là hình thức chữa bệnh, trong khi thuốc là hình thức giảm nhẹ: các hình thức này cải thiện chất lượng cuộc sống của quý vị trong khi quý vị và bác sĩ xử lý phần xương bị gãy.
Một ví dụ khác: Bác sĩ chuyên khoa ung thư kê đơn thuốc điều trị khối u cho bệnh nhân ung thư cũng sẽ giải quyết tình trạng buồn nôn, trầm cảm và lo âu bằng cách kê đơn thuốc chống lo âu, giới thiệu một bác sĩ trị liệu hoặc sắp xếp các lần vật nuôi đến thăm bệnh nhân. Nhân viên xã hội hoặc giáo sĩ sẽ hỗ trợ cho gia đình bệnh nhân. Tất cả các cơ chế ứng phó này được coi là chăm sóc giảm nhẹ: giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân trong khi bác sĩ và bệnh nhân đang điều trị bệnh ung thư.
Trên trang này:
- Lịch sử chăm sóc giảm nhẹ là gì?
- Chăm sóc giảm nhẹ cung cấp những dịch vụ gì?
- Lợi ích của chăm sóc giảm nhẹ là gì?
- Ai cần chăm sóc giảm nhẹ?
- Quý vị có thể được chăm sóc giảm nhẹ trong bao lâu?
- Quý vị có thể nhận được dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ ở đâu?
- Làm thế nào để quý vị chi trả cho dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ?
- Khi nào là thời điểm phù hợp để nhận dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ?
Lịch sử chăm sóc giảm nhẹ là gì?
Chăm sóc giảm nhẹ, một hội đồng chứng nhận y tế chuyên môn kể từ 2006 ở Hoa Kỳ, đã có từ nhiều thế kỷ trước. Ngày nay 1.700 bệnh viện có từ 50 giường bệnh trở lên đều cung cấp chuyên gia hay đội ngũ chăm sóc giảm nhẹ. Họ phối hợp với các chuyên gia và đội ngũ chăm sóc sức khỏe của bệnh nhân để giải quyết các vấn đề về thể chất, tâm lý, xã hội hoặc tinh thần liên quan tới bệnh nặng cũng như cách thức điều trị.
Chăm sóc giảm nhẹ cung cấp những dịch vụ gì?
Các chi tiết cụ thể của việc chăm sóc giảm nhẹ sẽ thay đổi theo từng trường hợp, do các phương pháp điều trị được đưa ra trên cơ sở nhằm giải quyết các nhu cầu riêng và khả năng chịu đựng của từng bệnh nhân.
Quá trình chăm sóc giảm nhẹ bắt đầu bằng một cuộc trò chuyện để xác định các triệu chứng, nhu cầu của bệnh nhân và bất kỳ loại thuốc nào có thể giúp giảm đau. Đối với một số bệnh nhân, điều này bao gồm việc ngừng dùng thuốc gây ra tác dụng phụ khó chịu.
Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ cũng có thể sử dụng các phương pháp tiếp cận không phụ thuộc vào thuốc, chẳng hạn như dinh dưỡng chuyên biệt hoặc các bài tập hít thở. Để gia tăng hiệu quả giảm nhẹ, nhóm chăm sóc giảm nhẹ có thể giới thiệu các liệu pháp bổ sung để giải quyết các triệu chứng cụ thể.
Nhóm chăm sóc giảm nhẹ thường xuyên trao đổi với bệnh nhân để xác định cường độ cơn đau và các triệu chứng khác của họ. Dựa trên những thông tin đó, họ sẽ cùng nhau đánh giá và đưa ra các phương án điều trị thích hợp.
Khi bệnh nhân không thể giao tiếp hoặc không thể mô tả trải nghiệm của mình, nhóm chăm sóc y tế sẽ dựa vào các công cụ đánh giá cơn đau và phán đoán lâm sàng để giúp giảm nhẹ triệu chứng.
Các dịch vụ và liệu pháp có thể đưa vào chăm sóc giảm nhẹ bao gồm:
- Hướng dẫn dinh dưỡng
- Các kỹ thuật tập trung vào sự thoải mái khi thở, thiền hoặc nghe nhạc
- Mát-xa trị liệu
- Hỗ trợ dành cho người chăm sóc
- Điều phối chăm sóc
- Nguồn lực cộng đồng và giới thiệu nhóm hỗ trợ
- Tư vấn tài chính
- Lập kế hoạch chăm sóc trước
- Hỗ trợ giảm nhẹ đau buồn và tinh thần
Lợi ích của chăm sóc giảm nhẹ là gì?
Chăm sóc giảm nhẹ mang đến sự thư thái theo nhiều cách khác nhau. Các triệu chứng thể chất như đau đớn, mệt mỏi, ăn không ngon, buồn nôn/nôn và mất ngủ đều có thể được giảm thiểu nhờ các phương pháp giảm nhẹ, dù bằng thuốc, dinh dưỡng, hít thở sâu hay châm cứu.
Với bệnh nhân và gia đình đang vật lộn để đương đầu với một chẩn đoán nghiêm trọng, dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ có thể giảm nhẹ sự buồn phiền, căng thẳng và sợ hãi nhờ việc tư vấn, các nhóm hỗ trợ và các cuộc họp gia đình.
Theo nghiên cứu 2023 của NORC tại Đại học Chicago, lợi ích lâu dài của việc chăm sóc giảm nhẹ cuối đời bao gồm:1
- Kết cục tốt hơn, bao gồm tuổi thọ dài hơn cho bệnh nhân
- Chất lượng cuộc sống cao hơn, bệnh nhân và người chăm sóc thể hiện mức độ hài lòng cao hơn
- Giảm bớt sự căng thẳng về tinh thần và thể chất
- Chuẩn bị cho các ưu tiên cuối đời
Ai cần chăm sóc giảm nhẹ?
Nhìn chung, chăm sóc giảm nhẹ được cung cấp trong trường hợp bệnh nặng: bệnh phổi mạn tính, tiến triển; bệnh thận; suy tim mạn tính; HIV/AIDS; các bệnh lý thần kinh tiến triển; ung thư, v.v. Chăm sóc giảm nhẹ hỗ trợ đáp ứng các nhu cầu về thể chất, cảm xúc và tâm lý xã hội của bệnh nhân, mang lại sự thoải mái và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Chăm sóc giảm nhẹ giúp làm giảm các triệu chứng của các bệnh như:
- Bệnh Alzheimer/các dạng giảm sút trí tuệ khác
- Ung thư
- COPD/bệnh phổi
- Bệnh tim/suy tim
- HIV/AIDS
- Bệnh gan giai đoạn cuối
- Bệnh thận
- Đa xơ cứng
- Bệnh Parkinson
- Đột quỵ/bệnh lý thần kinh
Có những điểm khác biệt gì giữa chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc cuối đời?
Mặc dù chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc cuối đời đều giải quyết các triệu chứng, chăm sóc cuối đời chỉ phù hợp khi bác sĩ ước tính bệnh nhân chỉ còn sống được dưới sáu tháng. Chăm sóc cuối đời được thực hiện thay cho điều trị chữa bệnh, trong khi chăm sóc giảm nhẹ mang đến sự thoải mái cho bệnh nhân vào bất cứ giai đoạn nào của bệnh, từ lúc chẩn đoán và xuyên suốt quá trình điều trị chữa bệnh.
Quý vị có thể được chăm sóc giảm nhẹ trong bao lâu?
Chăm sóc giảm nhẹ có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời, không kể kéo dài bao lâu và có thể xảy ra kết hợp cùng với chăm sóc chữa bệnh. Chăm sóc cuối đời, bao gồm chăm sóc giảm nhẹ được thiết kế để mang đến sự thoải mái và giữ được sự tôn nghiêm trong sáu tháng cuối cùng trong cuộc đời của bệnh nhân.
Nghiên cứu cho thấy việc triển khai chăm sóc giảm nhẹ sớm hơn sẽ tác động tích cực đến sự hài lòng của bệnh nhân và gia đình đối với dịch vụ chăm sóc mà họ nhận được, nhận thức của bệnh nhân về cơn đau và thậm chí cả tỷ lệ sống thêm của bệnh nhân. Bệnh nhân được chăm sóc cuối đời chọn ngừng các dịch vụ chăm sóc cuối đời có thể tiếp tục tiếp nhận chăm sóc giảm nhẹ.
Quý vị có thể nhận được dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ ở đâu?
Chăm sóc giảm nhẹ, giống như chăm sóc cuối đời, không nhất thiết phải diễn ra ở một địa điểm cố định. Bệnh nhân có thể tiếp nhận chăm sóc giảm nhẹ.
- Tại nhà của họ
- Trong cộng đồng sinh sống của người cao tuổi/cơ sở hỗ trợ sinh hoạt
- Ở viện dưỡng lão
- Tại bệnh viện
- Ở một đơn vị chăm sóc ngoại trú
Quý vị chi trả cho dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ như thế nào?
Các lần khám chăm sóc giảm nhẹ có thể bao gồm khoản đồng thanh toán nhưng thường được Medicare và Medicaid chi trả. Các chương trình bảo hiểm khác có thể khác nhau. Một số chương trình chăm sóc sức khỏe và chương trình Medicare Advantage có thể cung cấp bảo hiểm cho các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ và thăm khám.
Khi nào là thời điểm phù hợp để nhận dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ?
Chăm sóc giảm nhẹ phù hợp với mọi tình trạng bệnh và các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ có thể diễn ra đồng thời với điều trị chữa bệnh. Tuy nhiên, thảo luận về thuốc giảm nhẹ thường diễn ra trong trường hợp bệnh nặng để làm giảm các triệu chứng phức tạp. Giống như chăm sóc cuối đời, chăm sóc giảm nhẹ mang lại sự thoải mái và chất lượng cuộc sống cao hơn trong quá trình điều trị bệnh.
1 NORC tại Đại học Chicago (2023). Giá trị của dịch vụ chăm sóc cuối đời trong Medicare. Có tại: https://www.nhpco.org/wp-content/uploads/Value_Hospice_in_Medicare.pdf